Bouwprojecten zijn in toenemende mate BIM-projecten. De gevolgen voor bouwkundig en installatietechnisch ontwerpers zijn geregeld onderwerp van gesprek. We zien echter dat hierbij vaak loze kreten, onduidelijke vaktaal en overdrijvingen worden gebruikt.
We bekijken in dit artikel BIM daarom door een nuchtere bril en ontdekken zo 4 dingen die niet BIM zijn.
Dat BIM alleen bestaat binnen specifieke software, is een hardnekkige mythe.
BIM staat voor Building Information Model, dat houdt in dat je de informatie die jij hebt, toevoegt aan je ontwerp. Een ontwerp is BIM, als je van de producten aangeeft waar ze zich in het gebouw bevinden en welke eigenschappen ze hebben. Je kunt in feite dus al BIMmen met een potlood en een bierviltje.
Software maakt het natuurlijk wel veel makkelijker om eigenschappen zoals hoogtes, bestelcodes of de geluidwerendheid van producten vast te leggen en te visualiseren. Je ontwerpt zoals je als CAD-tekenaar gewend bent, en voegt deze eigenschappen gewoonweg toe. Het proces is BIM, de software ondersteunt het. De software kan bovendien verrassend eenvoudig zijn om te bedienen, zoals in het geval van Adomi.
De focus op 3D in het gesprek over BIM kan al snel het idee geven dat BIM altijd vraagt om een grote mate van 3D ontwerpvaardigheden.
Dit is niet altijd het geval. Als installateur heb je bijvoorbeeld het voordeel dat je met veel vaste producten werkt. Wanneer je een ontwerpoplossing gebruikt met een productbibliotheek, ontstaat het 3D model door het instellen van de hoogte waar het product moet komen. Zelfs al plaats je deze in een 2D situatie.
Voor de leidingstelsels kan, met de juiste software, hetzelfde gelden. Je ontwerpt zoals je gewend bent in 2D een tracé en geeft van de verticale secties aan van en naar welke hoogte deze lopen. Het 3D model wordt vervolgens automatisch opgebouwd.
Het ontwerpproces is dan dus zelfs eenvoudiger geworden. Je hebt snel toegang tot de eigenschappen van de objecten in je ontwerp en dankzij een 3D-weergave sneller een ruimtelijk beeld van je ontwerp en de eventuele problemen. Het enige wat jij hoeft te doen is jouw kennis te verwerken in je ontwerp.
Deze benadering is helaas niet bij elk BIM-systeem de praktijk. Let hier goed op bij het kiezen van de juiste oplossing. Je software moet een hulpmiddel zijn, geen complexe trukendoos.
Wat je ook veel hoort, is dat BIM bouwfouten voorkomt en daarmee faalkosten reduceert.
Dit is natuurlijk niet helemaal waar, zoals in de praktijk al wel is gebleken. Er zijn tientallen voorbeelden van grote BIM-projecten die met torenhoge faalkosten te maken krijgen. Ook in een BIM-project kan namelijk foutieve informatie over het hoofd worden gezien.
De uitspraak dat bouwfouten met BIM voorkomen worden, komt natuurlijk ook weer niet helemaal uit de lucht vallen.
Bij het samenvoegen van de verschillende modellen van de bouwpartners kan er softwarematig worden gecontroleerd op overlappingen van objecten. Een buis door een wand bijvoorbeeld. Sparingen zijn op deze manier met grote nauwkeurigheid te realiseren.
Wanneer echter elementen ontbreken, of wanneer er met verschillende detailniveaus wordt gewerkt, is er nog veel ruimte voor onvoorziene fouten met faalkosten als gevolg.
BIM is dus geen garantie. Het is wel een mogelijkheid om de kans op fouten sterk te verkleinen. Dit staat of valt met eenduidige afspraken over het detailniveau van het ontwerp en de informatie die vastgelegd moet worden.
Het gebruik van open standaarden, zoals IFC, en informatieleveringsspecificaties, zoals de BIM Basis ILS, zijn hulpmiddelen om deze samenwerking in te richten.
De stap van CAD naar BIM kan door alle grootspraak eromheen makkelijk gezien worden als een grote en tijdrovende verandering. Dit kan er voor zorgen dat deze stap wordt uitgesteld.
In de praktijk zorgt dit er vaak voor dat ontwerpers plotseling gedwongen wordt tot BIM wanneer ze willen meewerken aan een project.
Nu BIM steeds meer de norm wordt, is het belangrijk om te overwegen hoe je hier als installatietechnisch of bouwkundig ontwerper op voorbereid bent.
We hebben geleerd dat BIM ook op een nuchtere manier te bekijken is. De start met BIM is dan geen sprong, maar een stap. Zo kan je bijvoorbeeld met Adomi beginnen met vertrouwd ‘plat’ tekenwerk, en daar stap voor stap meer informatie aan toewijzen. Zo groei je op je eigen tempo en ben jij straks klaar voor wanneer jij de vraag krijgt om mee te BIMmen.