Wat is een ILS?

Als je werkt met BIM projecten of de wereld eromheen in de gaten houdt, dan heb je ongetwijfeld de term ILS al eens horen vallen. Misschien krijg je er bij elk project wel mee te maken. Een Opiniepeiling die wij deden op LinkedIn laat zien dat de toepassing en het bewustzijn van ILS sterk uiteenlopen binnen onze volgersgroep. In dit artikel behandelen we de definitie, het doel en de toepassing van dit fenomeen.

Wat is ILS?

In de samenwerking tussen partijen in een BIM proces wordt steeds meer informatie aan modellen gekoppeld. Denk hierbij aan coördinering, classificatie, naamgeving, eigenschappen en hoeveelheden. Wanneer verschillende deelnemers aan een BIM-proces hun aspectmodellen over en weer gaan delen, wordt al snel duidelijk dat hiervoor afspraken nodig zijn: afspraken over detailniveau, gebruik van standaarden en hulpmiddelen. Maar ook afspraken over welke informatie er op welke manier wordt vastgelegd in het IFC model zijn noodzakelijk. Zo’n afspraak noemen we een Informatie Leverings Specificatie, afgekort: ILS. Op internationaal niveau spreken we van een Information Delivery Specification (IDS). Het doel van een ILS is om een eenduidige vorm van model informatie binnen een project te realiseren. Van elk gebouwelement wordt bepaald welke eigenschappen er worden vastgelegd, onder welke noemer en welke eenheid daarvoor gebruikt wordt. Op deze manier wordt er één taal gebruikt binnen een multidisciplinaire samenwerking en is van tevoren bekend welke informatie verwacht wordt. Dit kan ook helpen voorkomen dat er informatie in het model komt die juist niet gevraagd is.

Hoe ziet een ILS er uit?

Hoewel de invulling van een ILS projectspecifiek is, zijn er wel een aantal initiatieven tot standaardisering in omloop. Zo kennen we de BIM Basis ILS, de ILS O&E en de Aedes-UVIP ILS. De bekende BIM Basis ILS is te zien als een soort onderlegger van een projectspecifieke ILS, want deze bevat een generieke set afspraken en uitgangspunten die overkoepelend zijn. Deze uitgangspunten gaan onder andere over eenduidige naamgeving, afspraken over het nulpunt, classificatie en het toekennen van IFC entiteiten. De Bim Basis ILS standaard is een inititiatief dat in beheer is bij BIM Loket. Een ander initiatief is de ILS Ontwerp en Engineering. Dit is als het ware een template voor een projectspecifieke ILS. Voor elke klasse uit de NL-SfB kan er worden bepaald welke informatie er in welke fases wordt vastgelegd en in welke vorm dat gebeurt. Via een Excelbestand en een gekoppeld PowerPoint-bestand kan er een ILS op basis van deze template worden opgebouwd. De basisbestanden en meer informatie zijn te vinden op de website van BIM Loket.

Een onderdeel uit een voorbeeldbestand van ILS O&E rondom NL-SfB 21.1* (buitenwanden, niet constructief)

Van A naar BIM

Op dit moment is een ILS voornamelijk een document dat naast het model bestaat. Op verschillende manieren wordt in de modelleersoftware vervolgens informatie aan de elementen toegekend, zoals voorgeschreven in de ILS. De IFC uitvoer van het model wordt gecontroleerd door middel van diverse controleerhulpmiddelen. Binnen dit proces is er nog geen sprake van een intelligente koppeling tussen een ILS en het model. Op dit moment wordt er door BuildingSmart gewerkt aan een ‘machine readable ILS’ formaat. Het is de bedoeling dat er een uniform raamwerk komt waar een ILS in opgenomen kan worden. Dit formaat moet vervolgens kunnen worden ingelezen door de verschillende BIM softwarepakketten zodat er tijdens het modelleren al een koppeling gemaakt wordt tussen de elementen in het model en de bijbehorende ILS. Hoewel een ILS een ondersteunende functie heeft binnen het BIM proces, zal een ILS zelf met deze belangrijke stap pas echt BIM worden. Dat wil zeggen: het wordt dan pas echt onderdeel van het gebouwinformatiemodel (BIM).